Hoog Gevoeligheid is een Persoonlijkheidskenmerk, geen Stoornis
In bepaalde omstandigheden heb jij meer kans dan niet-HSP’s om verschillende lichamelijke en geestelijke ziekten te ontwikkelen.
Hoog sensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk waarmee je waarschijnlijk mee bent geboren. Het is geen stoornis, ziekte of aandoening. Hoog sensitiviteit heeft eigenlijk veel voordelen, wat waarschijnlijk de reden is waarom de eigenschap de evolutie heeft overleefd.
Je kunt dus een hoog sensitief persoon zijn zonder enige lichamelijke of geestelijke ziekte of je kunt een hoog sensitief persoon zijn met gezondheidsklachten.
Omdat HSP’s een minderheid vormen en in veel opzichten anders functioneren dan de niet HSP meerderheid, kan wat volkomen normaal is voor jou, soms onterecht als abnormaal worden gezien.
En daarom is het goed om te weten… Hoe is hoog gevoeligheid verschillend van…?
Angststoornis
Angst is waarschijnlijk het lastigste om te onderscheiden van hoog sensitiviteit, dus laten we deze eerst aanpakken.
Angst, zorgen en stress zijn natuurlijke en noodzakelijke reacties op bedreigingen en moeilijke omstandigheden. Je zou ze allemaal van tijd tot tijd moeten voelen. Angst, zorgen en stress kunnen echter veranderen in een angststoornis. Als je in die modus blijft steken en je er niet meer uit kunt komen.
HSP’s hebben om een aantal redenen meer kans dan niet-HSP’s om met angst te worstelen:
- HSP zijn geeft je een lagere stressdrempel dan niet-HSP’s. Wat betekent dat je stressresponssysteem zal “ontbranden” door minder uitdaging. Dus vooral als je een trauma in jouw verleden hebt, is de kans groter dat je in die modus vast komt te zitten.
- Begrijp jij je hoog sensitiviteit niet, kun je de symptomen van overprikkeling verkeerd interpreteren. Zoals angst en redenen zoeken om bang te zijn, wat op jou beurt jouw symptomen zal verergeren.
- Begrijp jij je hoog sensitiviteit niet, dan kun je bang worden. Bang voor je overprikkelingssymptomen. Of dat je ze opmerkt en bepaalde situaties gaat vermijden waarvan je voorspeld dat ze overprikkeling veroorzaken.
- Jij als HSP hebt meer rust nodig dan niet-HSP’s. Begrijp jij je hoog sensitiviteit niet, dan kun je erg oververmoeid raken. Dan kan het worden bestempeld als iets willen vermijden.
- Jij als HSP bent van nature voorzichtiger. Je geeft er de voorkeur aan eerst goed na te denken voordat je verder gaat. Wat eigenlijk een van de voordelen van de eigenschap is. Maar het kan ervoor zorgen dat jijzelf of degenen die hoog sensitiviteit niet begrijpt, het bestempelen als “overdenken” of “overmatige zorgen maken”.
Dus aan de ene kant heb je als HSP meer kans om een angststoornis te ontwikkelen. Vooral als je een trauma in jouw verleden hebt. Maar tegelijkertijd is het mogelijk om de reacties en het gedrag van HSP te verwarren met angst. Zelfs wanneer wat je ervaart niet voortkomt uit angst.
Aandacht Stoornis, Hyperactiviteitstoornis
Hoog sensitiviteit kan worden verward met aandacht tekort. Omdat jij als overprikkelde HSP je soms niet begrepen, verward, overweldigd of afgeleid gedraagt.
Wanneer je echter NIET overprikkeld bent, voldoe je helemaal niet aan de criteria voor ADHD. Jij als HSP bent over het algemeen buitengewoon goed in staat om te luisteren. Gedurende lange tijd gefocust te blijven en taken gewetensvol uit te voeren.
En de meeste HSP’s zijn het tegenovergestelde van hyperactief of impulsief. Zeer gevoelige high-sensatiezoekers worden dan ook meestal door hun voorzichtige kant afgeremd.
Autisme Spectrum Stoornissen
Er zijn twee redenen waarom hoog sensitiviteit soms verward wordt met autisme spectrum stoornissen.
Ten eerste is een mogelijk symptoom van autisme een toename of afname van de gevoeligheid voor sensorische triggers.
Ten tweede worstelen sommige HSP’s met verlegenheid of sociale angst, wat kan leiden tot communicatieproblemen, zoals bij autisme.
Hoog sensitiviteit verschilt echter op verschillende manieren van autisme:
- Jij als HSP worstelt altijd met een verhoogde gevoeligheid voor sensorische triggers. Bij autisme zijn de gevoeligheden inconsistent. Soms is er een toename, soms is er een afname, en de “irriterende stoffen” kunnen variëren.
- Jij als HSP bent doorgaans zeer empathisch. Zeer bedreven in het lezen van sociale signalen, iets waar mensen in het autismespectrum moeite mee hebben. Als jij als HSP moeite hebt met communicatie, is dat niet omdat je andere mensen niet kunnen lezen. Het is omdat je bang zijn voor afwijzing.
- Jij als HSP vertoont geen andere veelvoorkomende symptomen van autisme, zoals repetitieve gedragspatronen of fixatie op een bepaald onderwerp.
Depressie
Net als bij angst, heb jij meer kans dan niet-HSP’s om te worstelen met depressie. Vooral als je een trauma of overmatige stress hebt ervaren. Juist omdat het afwijkt van de meerderheid, kan een depressie echter verward worden. Voor jou is het normaal om negatieve gebeurtenissen dieper te herkauwen en te verwerken dan voor niet-HSP’s.
Jij hebt ook de neiging om sterkere emotionele reacties te hebben op zowel negatieve als positieve gebeurtenissen. Wat betekent dat jij gemakkelijker huilt en dat jouw neerslachtige stemming erg laag kan lijken.
Een manier om te bepalen of er reden tot ernstige bezorgdheid is, is door te letten op de duur van de dieptepunten. Een depressieve HSP is meestal in een neerslachtige stemming en niet in staat om terug te stuiteren.
Post Traumatische Stress Stoornis
Hier is nog een gecompliceerde relatie!
Sommige symptomen van PTSS overlappen de typische kenmerken van HSP’s. Zoals een overdreven schrikreactie en frequente overprikkeling. Dus de twee kunnen een beetje lastig te onderscheiden zijn.
Omdat ik zelf een zeer gevoelige trauma-overlevende ben, weet ik eerlijk gezegd niet hoeveel van mijn overijverige stressreactie wordt veroorzaakt door genetica en hoeveel door trauma. Ik heb me echter voorgenomen om daar niet te veel hersenkracht aan te besteden. Ik heb het probleem zojuist vanuit beide richtingen aangepakt.
Tegelijkertijd zijn er veel HSP’s die geen last hebben van PTSS. Zelfs als je enkele symptomen ervaart die op PTSS lijken, zou je weten dat je tot deze laatste groep behoort, als je geen significant trauma hebt meegemaakt dat je met een hoop verontrustende herinneringen heeft achtergelaten.
Zintuigelijke Verwerking Stoornis
Een van de wetenschappelijke termen voor hoog sensitiviteit is sensorische verwerkingsgevoeligheid. Dat klinkt heel erg als een sensorische verwerkingsstoornis, dus de twee raken vaak in de war. Ze zijn echter niet hetzelfde.
Sensorische verwerkingsgevoeligheid (d.w.z. hoog sensitiviteit) is een persoonlijkheidskenmerk. Hoewel jij overweldigd of overprikkeld kunt raken door zintuiglijke informatie en dit soms kan lijken op iemand met een sensorische verwerkingsstoornis, is de oorzaak van deze problemen niet dezelfde.
Sensorische verwerkingsstoornis is een neurologische aandoening waarbij informatie niet wordt gedetecteerd of zo ongeorganiseerd is dat jouw hersenen geen passende reactie kunnen formuleren.
Bovendien is zintuiglijke overprikkeling slechts één aspect van hoog sensitiviteit. Jij deelt ook andere kenmerken: diepe verwerking, emotionele reactiviteit, empathie en het aanvoelen van het subtiele. Een niet-HSP met een sensorische verwerkingsstoornis zou deze eigenschappen niet op zichzelf herkennen.
Auteur
info@wendy-senang.com
Hoe jij je Energie kan Beschermen als HSP & Empaat
Hoog sensitieve mensen en empaten zijn beide gevoelig voor hun externe omgeving en interacties met andere mensen. Sommige deskundigen zijn...
Hoog Sensitief Persoon vs een Empaat
Wat is het verschil? Toen ik voor het eerst aan mijn reis van zelfontdekking begon, in een poging erachter te...
De Beste Banen voor een Hoog Sensitief Persoon
Voor jou als HSP is de wereld van werk zo’n sombere plek geweest dat het idee van “de beste banen”...